Kinh doanh 'lộc rừng', hợp tác xã đạt doanh thu tiền tỷ

Nói đến mô hình trồng, kinh doanh các loại phong lan ở tỉnh Cao Bằng, không ai không biết đến tên tuổi của HTX Lộc Rừng do “tỷ phú” nông dân Mã Bảo Chung ở phường Đề Thám, TP. Cao Bằng đứng ra thành lập. Khởi nghiệp từ vài chậu lan bản địa đến nay HTX sở hữu hơn 350.000 chậu “lan quốc dân” và khoảng 200 chậu lan đột biến – loại “lan hoàng gia” có giá trị tiền tỷ.
 

Chăm lan không còn khó như “chăm con mọn”
Bỏ việc Nhà nước, anh Mã Bảo Chung – Giám đốc HTX Lộc Rừng đi đến nhiều nơi để sưu tầm và thu mua các loại phong lan đẹp, học hỏi cách nhân giống lan. Anh Chung cho rằng một mình không thể làm được việc lớn nên kêu gọi bạn bè, người thân thành lập HTX Lộc Rừng. Từ vốn khởi nghiệp vài chục chậu lan đến nay số lượng chậu lan đã tăng lên cấp số nhân, bạt ngàn trong vườn.
Sau thời gian nghiên cứu và tìm hiểu, HTX đầu tư tiền tỷ để ứng dụng khoa học công nghệ vào nhân giống, trồng các loại lan đẹp và có giá trị kinh tế cao như: hoàng thảo phi điệp, giáng hương đuôi cáo, giáng hương đuôi chồn, lan đột biến…​​Gần 10 năm làm nghề chăm sóc lan, anh Chung cho biết khi chưa áp dụng công nghệ cao vào sản xuất, chăm hoa lan không khác gì “chăm con mọn”, người làm vườn phải bỏ nhiều thời gian chăm sóc, theo dõi liên tục để điều chỉnh kịp thời, nếu không có thể trắng tay.

Hiện nay, HTX có 2 vườn lan 2 tầng, mỗi vườn rộng khoảng 1.000 m2, trang bị đầy đủ hệ thống lưới, quạt thông gió, phun sương, cảm biến nhiệt độ. Việc đưa lan từ rừng về nhà đòi hỏi HTX phải tạo ra môi trường tự nhiên, giúp cây sinh trưởng và phát triển tốt. Bên cạnh đó, HTX ngâm ủ ốc hoại tử với nấm trichoderma từ 6 tháng đến 1 năm để tạo thành phân tưới vi sinh cho cây, không sử dụng phân hóa học, đảm bảo an toàn cho công nhân và người dân xung quanh.

Nhờ áp dụng công nghệ cao nên việc chăm sóc lan không vất vả và mất nhiều thời gian. Vườn lan rộng 1000m2 chỉ cần khoảng 2 – 3 người chăm sóc, công nhân chỉ cần bật công tắc, hệ thống phun sương sẽ tự động cấp ẩm và dinh dưỡng cho cây.
Theo Giám đốc HTX Lộc Vừng Mã Bảo Chung, trung bình mỗi năm, doanh thu HTX từ 400 - 600 triệu đồng, tạo việc làm cho 7 lao động với thu nhập bình quân từ 5 - 6 triệu đồng/người/tháng.
Gắn “thẻ căn cước” cho lan đột biến
Thời gian gần đây, hoa lan đột biến bắt đầu “lên cơn sốt” khi được dân chơi lan ráo riết săn lùng dù giá cao chót vót, lên tới vài chục tỷ đồng. Lan đột biến có giá trị cao vì dáng vẻ độc đáo, khác biệt về màu sắc, hình dạng hoa, độ dày của cánh. Người trồng lan phải mua cả tấn lan rừng mới sổ ra được vài mặt hoa đột biến, trong đó, cả ngàn bông hoa đột biến mới có vài bông xuất sắc. Vì vậy, lan đột biến nghiễm nhiên trở thành “của hiếm” mà tay chơi nào cũng muốn sở hữu, những thương vụ mua bán bạc tỷ gây chấn động thị trường.

Khoảng 200 giò lan đột biến có giá trị cao được HTX gom lại, trồng trong hai “chuồng cọp” riêng biệt để tiện chăm sóc và đảm bảo an ninh, đề phòng trộm cắp. Trong các giao dịch bạc tỷ, các giò lan được gắn mã vạch, tránh trường hợp đánh tráo. Đồng thời, khách hàng phải thường xuyên gửi hình, cập nhật tình trạng cây, HTX sẽ hướng dẫn cách chăm sóc và bảo hành cây cho đến khi có hoa.Nằm trong dòng chảy của thị trường, HTX phát triển song song các dòng lan “quốc dân”, mọi nhà có thể mua được, với giá vài chục, vài trăm ngàn đồng và sưu tầm, nhân giống các dòng lan đột biến có giá trị cao. Các giò lan đột biến được tính giá theo từng cm, đơn cử giò 5 cánh trắng Bảo Duy có giá từ 50 – 100 triệu/cm, hồng trần có giá 50 – 60 triệu/cm, hồng đột biến ngược có giá 200 triệu/cm…
 

Thương hiệu lan rừng Cao Bằng của HTX Lộc Rừng được dân chơi lan trong cả nước biết đến, mỗi ngày HTX xuất đi gần 100 đơn hàng giò lan giống các loại. Đặc biệt, năm 2019, HTX giao dịch thành công thương vụ mua bán giò lan đột biến Ngọc đăng tâm với giá 2,6 tỷ đồng.
Ông Mã Bảo Chung – Giám đốc HTX Lộc Rừng cho biết: “Trồng lan là nghề mới và tiềm năng ở Cao Bằng. Tuy nhiên, chính vì nghề mới nên cơ chế tiếp cận vốn với các ngân hàng còn khó khăn. Trong thời gian tới, HTX mong muốn được vay vốn từ các Quỹ phát triển HTX và thuê đất dài hạn để mở rộng thêm mô hình, phát triển ngành trồng lan. Chúng tôi hy vọng các cơ quan, đoàn thể sẽ quan tâm hơn đến ngành hoa lan để đưa sản phẩm hoa lan Cao Bằng đến gần hơn với bạn bè trong và ngoài tỉnh”.
Một số giò hoa lan đột biến thuộc sở hữu của HTX Lộc Rừng: