Phát huy vai trò nòng cốt phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã

Lãnh đạo Liên minh Hợp tác xã tỉnh kiểm tra trang trại chăn nuôi lợn khép kín của Hợp tác xã Thắng Lợi, thị trấn Xuân Hòa (Hà Quảng).

Thực hiện chủ trương về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả KTTT, số HTX hoạt động trên địa bàn tỉnh ngày càng tăng về số lượng và chất lượng. Ban Chỉ đạo phát triển KTTT từ tỉnh đến các huyện, thành phố từng bước được củng cổ nâng cao năng lực, hiệu quả hoạt động. Từ năm 2017 đến nay, Liên minh HTX tỉnh đã tham mưu cho Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh về chủ trương chính sách hỗ trợ phát triển HTX tỉnh; phối hợp với các sở, ngành, đoàn thể, UBND các huyện, Thành phố đẩy mạnh công tác tuyên truyền Luật HTX năm 2012 và cơ chế, chính sách hỗ trợ, tư vấn, hỗ trợ các HTX vay vốn từ các nguồn quỹ Quốc gia giải quyết việc làm, Quỹ hỗ trợ phát triển HTX,  tạo điều kiện thuận lợi cho KTTT phát triển.

Liên minh HTX tỉnh đã hỗ trợ 283 HTX đổi mới, tổ chức lại hoạt động theo Luật HTX năm 2012; hỗ trợ 120 HTX thành lập mới đúng luật định.  Quỹ hỗ trợ phát triển HTX được cấp vốn năm 2019 - 2020 là 10 tỷ đồng, đến nay, đã giải ngân được 5 tỷ đồng với 15 HTX được tiếp cận nguồn vốn.Quỹ hỗ trợ phát triển HTX Việt Nam giao cho Liên minh HTX tỉnh quản lý 1,4 tỷ đồng, hiện nay có 6 HTX đang thực hiện dự án.

Đến nay, toàn tỉnh có 356 HTX và 630 tổ hợp tác đang hoạt động với tổng số thành viên, người lao động trên 3.460 người. Trong đó có 104 HTX hoạt động trong lĩnh vực sản xuất vật liệu xây dựng và xây dựng (chiếm 29,2%); công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp 69 HTX (chiếm 19,4%); dịch vụ vệ sinh môi trường 19 HTX (chiếm 5,3%); giao thông vận tải 21 HTX (chiếm 5,9%); nông, lâm nghiệp và dịch vụ nông nghiệp 91 HTX (chiếm 25,6%); thương mại, dịch vụ 52 HTX (chiếm 14,6%).

Các HTX hoạt động trong lĩnh vực sản xuất vật liệu xây dựng và xây dựng tập trung ở các huyện, Thành phố hoạt động hiệu quả, đổi mới phương thức quản lý, đầu tư dây chuyền sản xuất, xây dựng phương án sản xuất kinh doanh phù hợp, tạo việc làm ổn định cho người lao động.

Bên cạnh đó, Liên minh HTX tỉnh quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo các HTX nông lâm nghiệp, dịch vụ vệ sinh môi trường… mở rộng đa dạng hoạt động sản xuất kinh doanh ở nhiều ngành nghề, dịch vụ mới như: chăn nuôi, cung ứng giống, thức ăn chăn nuôi, trồng và bảo vệ rừng, thu hoạch và thu mua sản phẩm nông nghiệp, vệ sinh môi trường, chế biến nông sản... Đặc biệt, các HTX đã giữ vai trò chủ đạo trong mối liên kết giữa hộ nông dân, HTX, doanh nghiệp, hình thành chuỗi sản xuất và tiêu thụ một số sản phẩm nông nghiệp đặc thù của tỉnh như: miến dong, rau sạch hữu cơ, lợn hương, lợn đen…

Điển hình như HTX Chăn nuôi Bảo Hưng, xã Trường Hà (Hà Quảng) được thành lập từ năm 2016 với ngành nghề sản xuất kinh doanh chủ yếu: Chăn nuôi lợn thịt và lợn giống; kinh doanh, hoạt động và sản xuất giống gia cầm; chăn nuôi gia cầm (gà thương phẩm và gà đẻ trứng); kinh doanh vật tư nông nghiệp, thức ăn chăn nuôi gia súc, gia cầm, nuôi trồng thủy sản. Ông Lê Bảo Hưng, Giám đốc HTX chia sẻ: Với sự tư vấn, hỗ trợ của Liên minh HTX tỉnh và chính quyền địa phương, HTX đã có bước đi đúng hướng, lựa chọn lĩnh vực cung ứng giống gà, vịt các loại cho bà con tại địa phương và một số huyện lân cận.

Hợp tác xã chăn nuôi Bảo Hưng, xã Trường Hà (Hà Quảng) hoạt động hiệu quả tạo việc làm cho nhiều lao động địa phương

Qua hơn ba năm hoạt động sản xuất kinh doanh, HTX đã linh hoạt đổi mới phương án sản xuất, kinh doanh trong cung ứng vật tư cũng như tiêu thụ sản phẩm. Các sản phẩm của HTX sản xuất và cung ứng được thị trường tiêu dùng trong tỉnh và ngoài tỉnh chấp nhận. Hằng năm, HTX cung ứng ra thị trường từ 2.000 - 5.000 con gà, vịt giống và 100 con vịt siêu trứng, trên 600 con gà thịt. Doanh thu bình quân hằng năm gần 200 triệu đồng, tạo việc làm từ 3 - 5 lao động với thu nhập bình quân trên 4 triệu đồng/người/tháng.  

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, hoạt động của một số HTX trên địa bàn tỉnh còn gặp nhiều khó khăn do quy mô hoạt động HTX nhỏ, công nghệ lạc hậu, thiếu hạ tầng cơ sở sản xuất; tốc độ tăng trưởng chậm; hiệu quả kinh tế thấp, phát triển chưa bền vững; số HTX hoạt động kém, không ổn định hoặc tạm ngừng hoạt động còn nhiều; sản phẩm hàng hóa chưa đa dạng, chưa có sức cạnh tranh lớn; năng lực tài chính còn hạn chế, không đủ khả năng thực hiện mở rộng cũng như duy trì sản xuất, kinh doanh thường xuyên; nhiều HTX còn lúng túng trong việc định hướng phát triển, xây dựng kế hoạch, phương án sản xuất kinh doanh ổn định, lâu dài.

Nhiều HTX chưa chuyển đổi, tổ chức lại hoạt động theo Luật HTX năm 2012 do vướng mắc về tài sản, tài chính; một số HTX tổ chức chuyển đổi theo Luật HTX năm 2012 còn mang tính hình thức, một số tổ hợp tác thành lập mới mục đích thụ hưởng chính sách của Nhà nước, chưa quan tâm đến chất lượng sản phẩm, do đó tổ chức thiếu chặt chẽ, thiếu bền vững.

Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Đàm Văn Độ cho biết: Thời gian tới, Liên minh HTX tỉnh tiếp tục làm tốt công tác tham mưu cho Tỉnh ủy, HĐND, UBND và tổ chức thực hiện chủ trương của Đảng, chính sách  của Nhà nước về phát triển KTTT; triển khai đồng bộ, hiệu quả các hoạt động tư vấn, hỗ trợ phát triển KTTT, cơ bản đáp ứng được nhu cầu ngày càng đa dạng của các đơn vị thành viên.

Tiếp tục củng cố, mở rộng và phát triển KTTT trong các  lĩnh vực, trong đó hình thức HTX là nòng cốt; khuyến khích phát triển HTX trong các lĩnh vực nông nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, thương mại và dịch vụ cung ứng, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp gắn với phát triển chuỗi giá trị, từng bước hình thành các cụm sản xuất nông nghiệp công nghệ cao gắn với công nghiệp chế biến để tăng giá trị gia tăng của sản phẩm.

Bên cạnh đó, chú  trọng phát triển HTX ở các xã theo Chương trình xây dựng nông thôn mới. Phát động các phong trào thi đua do Liên minh HTX Việt Nam và tỉnh phát động, gắn với việc thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển KTTT. Lồng ghép việc thực hiện các chương trình, dự án, mở rộng liên kết hợp tác. Thời gian qua, Liên minh HTX tỉnh phối hợp với một số ban, ngành Liên minh HTX Việt Nam khảo sát thẩm định hỗ trợ HTX An Thịnh (Trùng Khánh) sản xuất theo chuỗi giá trị; lựa chọn HTX Nông nghiệp và Dịch vụ Bạch Nga (Quảng Hòa) tham gia hỗ trợ sản xuất theo chuỗi.